Polska wprowadza obowiązek segregowania odpadów budowlanych i rozbiórkowych, tym samym wdrażając regulacyjne unijne (dyrektywa 2018/851 z dnia 30 maja 2018 roku), których celem jest m.in. radykalne zmniejszenie ilości odpadów na składowiskach. Nowe zasady wejdą w życie już 1 stycznia 2023 roku. Czy wszyscy będziemy musieli się do nich dostosować?
Obowiązek ten nie dotyczy gospodarstw domowych ani PSZOK – to firmy realizujące prace budowlane oraz remontowe muszą wykształcić nowe sposoby działania. Wprowadzone zmiany mają też w założeniu ograniczyć liczbę tzw. dzikich wysypisk. Chodzi o to, że każda firma, która dostanie pozwolenie na przeprowadzenie prac budowlanych, będzie musiała bardziej transparentnie niż dotychczas dokumentować, jak postępuje z odpadami.
Ustawa z 17 listopada 2021 roku o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw, która zapowiada wprowadzenie obowiązku segregowanie odpadów budowlanych, powstała w odpowiedzi na przepisy Unii Europejskiej. Wszystkie państwa członkowskie do 2035 roku muszą osiągnąć 65-procentowy poziom przygotowania odpadów komunalnych do ponownego użycia i recyklingu.
Prawo zmienia się z myślą o środowisku – można powiedzieć, że dzięki nowym przepisom remonty oraz budowy staną się bardziej ekologiczne. Powstające przy okazji wszelkich robót budowlanych odpady trzeba będzie sortować z podziałem na sześć frakcji: drewno, metale, szkło, tworzywa sztuczne, gips oraz odpady mineralne, do których zaliczamy m.in. beton, cegłę, płytki i materiały ceramiczne, a także kamienie.
Do tej pory odpady budowlane i rozbiórkowe trafiały do jednego worka lub kontenera i były odbierane nieselektywnie. Oznacza to, że gruz mieszał się z okiennym szkłem czy gipsowo-kartonowymi płytami. Od stycznia takie zmieszane zbiory będą musiały pozostać na placu budowy aż do czasu ich posortowania, co obniży też koszty ich późniejszego zagospodarowywania. Przewidziane kary administracyjne za niewdrożenie nowych procedur dotyczą zarówno wykonawców usług remontowych i budowlanych, jak i firm, które mimo zmian prawnych zdecydują się na nieselektywny odbiór odpadów.
Co to wszystko oznacza w praktyce? Jeśli remontujesz dom samodzielnie, właściwie nic się nie zmienia. Firmy muszą natomiast zadbać o dostosowanie swoich procedur do nowych wytycznych. Przykładowo: styropian czy końcówki elementów kanalizacyjnych nie będą już zaliczane do kategorii odpadów komunalnych.
Warto dodać, że w innych krajach Unii Europejskiej selektywna zbiórka odpadów budowlanych to już standard. Zmiany, które czekają Polaków, nie są rewolucyjne, ale rodzą pytania dotyczące np. definicji robót budowlanych. Chodzi tutaj wyłącznie o duże projekty budowlane czy może także o mniej złożone projekty takie jak wyburzenie jednej ściany w pomieszczeniu? Eksperci radzą, by przyjąć to szersze rozumienie, zgodnie z którym każda ingerencja w obiekt budowlany związana z wytwarzaniem odpadów to rodzaj roboty budowlanej.
Tekst powstał w ramach w ramach realizacji projektu pn.: „Modernizacja i rozbudowa Zakładu Zagospodarowania Odpadów w miejscowości Olszowa” dofinansowanego z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2014-2020.